Bakan Dönmez: Sakarya Gaz Sahası dünyanın en hızlı ilerleyen deniz saha geliştirme projesi olarak tarihe geçecek

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Sakarya Gaz Sahası'nın, keşiften ilk üretime kadar dünyanın en hızlı ilerleyen deniz saha geliştirme projesi olarak tarihe geçeceğini söyledi.

EKONOMİ 16.11.2022, 12:53
4
Bakan Dönmez: Sakarya Gaz Sahası dünyanın en hızlı ilerleyen deniz saha geliştirme projesi olarak tarihe geçecek
TBMM

Bakan Dönmez, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda bakanlığının 2023 yılı bütçesini sundu.

Dönmez, 2019-2023 Stratejik Planı kapsamında enerji arz güvenliğinden enerji verimliliğine, enerji ve tabii kaynaklar alanında teknoloji geliştirmeden yerlileştirmeye, bölgesel ve küresel etkinliği artırmaya, piyasalarda öngörülebilirlikten sürdürülebilir madenciliğe kadar birçok alanda çalışmalar gerçekleştirildiğini anlattı.

Elektrikte sürekli artan ihtiyacın karşılanabilmesi için iletim ve dağıtım ile depolama alanında yatırım yapıldığını aktaran Dönmez, bu yılın 9 ayında toplam elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 44'ünün yenilenebilir enerji kaynaklarından, yüzde 32'sinin kömürden, yüzde 22'sinin doğal gazdan sağlandığını, yerli ve yenilenebilir kaynakların payının yüzde 60'a çıktığını bildirdi.

Dönmez, bu yılın TÜFE ekim ayı endeksine göre, elektrik dağıtım alanında 2006-2020 döneminde 165 milyar lira yatırım yapıldığını belirterek, "2021-2025 döneminde ise 151 milyar lira yatırım yapılması öngörülmektedir. İletim tarafında ise 2021-2023 yıllarını kapsayan dönemde ekim 2022 TÜFE'sine göre 35 milyar lira yatırım gerçekleştirilecektir." bilgisini paylaştı.

Enerji üretiminde yenilenebilir enerji kaynaklarının payını artırdıklarına dikkati çeken Dönmez, 2022 yılının 10 ayında işletmeye alınan elektrik üretim santral sayısının yüzde 94'ünün yenilenebilir enerji kaynaklı olduğunu, kurulu güç içindeki toplam payının ise yüzde 54,1'e ulaştığını söyledi.

"Kömür rezervi 21 milyar tonu aştı"

Dönmez, yerli kömürün ekonomiye kazandırılması ve enerji güvenliğinin artırılması amacıyla yapılan arama çalışmalarıyla geçen yıl taş kömürü dahil toplam kömür rezervinin 21 milyar tonu aştığını belirterek, şöyle devam etti:

"Üretimimiz ise 94,1 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Bu sayede 2002 yılında 6 bin 838 megavat olan yerli kömür kaynaklı elektrik kurulu gücümüz 2022 yılı ekim sonu itibarıyla 11 bin 437 megavata ulaşmıştır. Kömür gazlaştırma, karbon yakalama ve hidrojen üretimi başta olmak üzere temiz kömür teknolojilerindeki gelişmeleri göz ardı etmeden yerli kömür kaynaklarımızın çevreyle uyumlu bir biçimde ekonomimize kazandırılması, enerji arz güvenliğinin sağlanması ve cari açığın azaltılması bakımından önem arz etmektedir."

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez, son 20 yılda yapılan çalışmalarla doğal gaz kullanım imkanı sunulan vatandaş sayısının 3 kattan fazla artarak 69 milyona yükseldiğini vurgulayarak, "1,3 milyon olan doğal gaz abone sayısı ise 19,1 milyona çıkmıştır. Böylelikle ülkemiz nüfusunun yüzde 81'ine doğal gaz kullanım imkanı ve konforu sunulmuştur. Yaptığımız planlama ile 2022-2026 döneminde 299 yerleşim yerine daha doğal gaz arzı sağlanması hedeflenmektedir." değerlendirmesinde bulundu.

"150 kuyunun sondajının tamamlanmasını planlıyoruz"

Dönmez, uzun dönemli doğal gaz ihtiyacının kesintisiz ve uygun maliyetlerle karşılanabilmesi amacıyla başta Azerbaycan olmak üzere kaynak ülkelerle görüşmeler yapıldığına işaret ederek, "Bu kapsamda, Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) doğal gaz boru hattının kapasitesinin iki katına çıkarılması suretiyle hem Türkiye'ye hem de Avrupa'ya Hazar Bölgesi'nden daha fazla gaz arzı sağlanması için çalışmalarımıza başladık. Ayrıca Trakya'da kurmayı planladığımız doğal gaz ticaret merkezi için izlenecek yol haritasını da yıl sonuna kadar netleştireceğiz." ifadelerini kullandı.

Karadeniz'de ve Akdeniz'de sismik araştırma ve sondaj çalışmalarının devam ettiğini anımsatan Dönmez, kara alanlarında da hidrokarbon arama ve mevcut üretimi artırma çalışmalarına hız vererek Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı tarafından 2021'de 112 kuyunun sondajının tamamlandığını, bu yıl ise 150 kuyunun sondajının tamamlanmasının planlandığını söyledi.

Dönmez, Sakarya Gaz Sahası Geliştirme Projesi kapsamında Fatih sondaj gemisinin gerçekleştirdiği 540 milyar metreküp doğal gaz keşfiyle cumhuriyet tarihinin en büyük projelerinden biri olduğunu anımsatarak, şunları kaydetti:

"Sakarya Gaz Sahası, keşiften ilk üretime kadar dünyanın en hızlı yapılan deniz saha geliştirme projesi olarak tarihe geçecektir. Doğal gazın keşfinden üretimine kadar 2,5 yıla yakın bir sürede işlemlerin tamamlanacağını göz önüne alırsak, bunu dünyada bu kadar kısa sürede yapabilen başka bir ülke bulunmamaktadır. Ülkemizin 2021 yılı doğal gaz üretimi dikkate alındığında, 1. fazda beklenen günlük 10 milyon metreküp üretime bağlı olarak doğal gaz üretimimiz yaklaşık 10 kat, 2. fazda beklenen günlük 40 milyon metreküp üretime bağlı olarak ise yaklaşık 40 kat artacaktır. Yapılacak çalışmalar neticesinde mevcut rezervlerin yukarı yönlü güncellenmesiyle birlikte ülkemiz kendi doğal gaz ihtiyacını karşılarken, ürettiği doğal gazın bir kısmını da kuracağı ticaret merkezi üzerinden satan önemli bir kaynak ülke olacaktır."

"Bu haliyle Akkuyu NGS, dünyanın en büyük NGS şantiyesidir"

Dönmez, nükleer enerji alanındaki gelişmelere değinerek, sıfır emisyonlu nükleer güç santrallerinin, iklim değişikliğiyle mücadelede önemli yer tutacağını söyledi.

Akkuyu projesinin tam kapasiteyle çalışırken yıllık 35 milyon tonluk karbon salımını engelleyeceğini belirten Dönmez, nükleer güç santrallerinin mevsim ve iklim koşullarından bağımsız olarak 7/24 elektrik üreterek Türkiye'nin enerji arz güvenliğini güçlendireceğini bildirdi.

Dönmez, "Akkuyu NGS'de dört reaktörün de inşaatı aynı anda devam etmektedir. Bu haliyle Akkuyu NGS, dünyanın en büyük NGS şantiyesidir. Akkuyu NGS'de şu anda 20 binin üzerinde beyaz ve mavi yakalı personel çalışmaktadır. Bu çalışanların yaklaşık yüzde 80'i Türk vatandaşıdır. İnşallah 2023 yılı için nükleer yakıtın getirilmesi ve birinci ünitenin elektrik üretimine başlaması hedeflenmektedir." diye konuştu.

Bakan Dönmez, geçen aylarda Akkuyu NGS projesinde, proje şirketi ve ana yüklenici arasında yaşanan sürece yönelik olarak, ihtilafın aşılması için yoğun çaba gösterildiğini, taraflar arasında mutabakat sağlandığını anlatarak, şöyle devam etti:

"Bakanlığımız açısından proje takviminde gecikme olmaması, yerlileştirme oranının düşmemesi, nükleer güvenlikten taviz verilmemesi ve Türk şirketlerinin mağdur edilmemesi en temel prensibimizdir. Projenin bu kapsamda 2023 hedefine yetiştirilmesi için Bakanlığımız üzerine düşen görevleri yerine getirmektedir. Ayrıca Akkuyu NGS projesi dışında iki adet daha NGS'nin kurulmasına yönelik çalışmalarımız da devam etmektedir."

"Doğal gazın yüzde 99'u, petrolün yüzde 92'si ithal ediliyor"

Bakan Dönmez, Kovid-19 sonrası dönemde enerji fiyatlarının hızla yükseldiğini, dünyada doğal gazdan kömür ve petrole kadar enerji kaynaklarında gerçekleşen hızlı fiyat artışlarının, günlük hayattan sanayi üretimine kadar birçok alanda dengeleri alt üst ettiğini vurguladı.

Dünya genelinde yüksek doğal gaz ve kömür fiyatlarının, elektrik maliyetleri üzerindeki yukarı yönlü baskının yüzde 90'ını oluşturduğuna dikkati çeken Dönmez, "Kullandığımız doğal gazın yüzde 99'u, petrolün ise yüzde 92'si ithal edilmektedir. Bu nedenle dünyada gerçekleşen ve makul gerekçeler ile açıklanamayan yüksek enerji fiyatları ister istemez ülkemizi de etkilemektedir. Vatandaşlarımızın söz konusu yüksek fiyatlardan asgari seviyede etkilenmesi için geçen yıl elektrik ve doğal gazda 100 milyar lira sübvansiyon yaptık." ifadesini kullandı.

Dönmez, desteğin bu yıl da artarak devam ettiğine işaret ederek, "Mesken aboneleri için elektrikte düşük kademede yaklaşık yüzde 50, doğal gazda ise yüzde 75 devlet desteği ile vatandaşımız dünya enerji piyasalarında yaşanan yükselişlere karşı önemli ölçüde korunmaktadır. Ayrıca meskenlerde ekim ayı itibarıyla birim enerji başına Avrupa ülkeleri arasında vatandaşlarına en ucuz doğal gaz sağlayan üçüncü ülkeyken, elektrikte ise dördüncü ülke konumundayız." diye konuştu.

Hane halkı, ibadethaneler, sivil toplum kuruluşları, muhtarlık, hizmet binaları, vakıflar, dernek ve cemevlerinin yer aldığı mesken abone grubunda yer alan tüketiciler için KDV'nin yüzde 18'den yüzde 8'e düşürüldüğünü anımsatan Dönmez, şunları kaydetti:

"Elektrikte kademeli tarifeye geçilerek dar ve orta gelirli vatandaşlarımızın daha uygun fiyattan elektrik kullanması amacıyla düşük tarife limiti günlük ortalama 5 kilovatsaatten 8 kilovatsaate çıkarılmıştır. Mesken abone grubu için yaptığımız vergi indiriminin aynısı tarımsal faaliyetler abonelerimiz için de hayata geçirilmiş olup KDV yüzde 8'e indirilmiştir. Ayrıca elektrik faturalarında yer alan enerji fonu ve TRT payı da kaldırılmıştır."

"2,4 milyon haneye 2,9 milyar lira destek sağlandı"

Dönmez, ihtiyaç sahibi hanelere elektrik tüketim desteği konusunda kişi sayısı dikkate alınarak aylık 150 kilovatsaat karşılığı tutara kadar destekleme yapıldığını bildirdi. Dönmez, eylül 2019-2022 döneminde 9,1 milyar lira tutarında elektrik tüketim desteği verildiğini, ocak-eylül 2022 döneminde ise 2,4 milyon hanenin 2,9 milyar lira destekten faydalandığını kaydetti.

İhtiyaç sahibi ailelere ısınma amaçlı kömür yardımının yapıldığını da anımsatan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez, sözlerini şöyle sürdürdü:

"2021 yılında ülke genelinde 2 milyon aileye 1,8 milyon ton kömür teslim edilmiş olup 2022 yılında da kömür yardımı devam etmektedir. Bunların yanı sıra ısınma yardımı alan hanelere verilen desteklere doğal gaz desteği de dahil edilmiştir. Kömür yardımı alan hanelerden isteyenlerin bunu doğal gaz olarak da kullanabilmelerini sağlayacak düzenleme bu sene tamamlanmış olup yaklaşık 4 milyon haneye senelik 3 milyar lira yardım yapılacaktır. Bu kapsamda ocak-eylül 2022 döneminde 331 bin haneye 114 milyon lira doğal gaz tüketim desteği sağlanmıştır."

"2021 en yüksek yatırım ve tasarrufun yılı oldu"

Enerji verimliliğinde enerji sektörünün karbon ayak izinin düşürülmesi noktasında çalışmaların sürdürüldüğünü kaydeden Dönmez, son 20 yılda Türkiye'de enerji yoğunluğunun yüzde 25 azaldığını, bir birim katma değer üretmek için artık yüzde 25 daha az enerji harcayan bir konumuna gelindiğini dile getirdi.

Dönmez, yapılan çalışmalarla 2021'in enerji verimliliği konusunda en yüksek yatırım ve tasarrufun sağlandığı yıl olduğuna işaret ederek, "Ayrıca enerji tasarrufunda ilk defa 1 milyon ton eşdeğer petrol sınırını aştık. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı (2017-2023) ile 2017-2021 yılları arasında 6,5 milyar dolar enerji verimliliği yatırımları gerçekleşmiş ve 4,5 milyon ton eşdeğer petrol enerji tasarrufu sağlanmıştır. Böylelikle 43 milyon ton eşdeğeri sera gazı azaltımı sağlanmış ve 12 bin yeni istihdam oluşturulmuştur. Sağlanan tasarruflar sayesinde 850 bin ton eşdeğer petrol ve 5,4 milyar metreküp gaz ithalatının önüne geçilmiştir." dedi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, ayrıca ülke genelinde 2024 sonuna kadar en az 1 milyar metreküp doğal gaz tasarrufunun yapılmasının hedeflendiğini belirterek, "2023 yılında, Türkiye Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi ve Vizyonu Politika Belgesi ile 2024-2030 dönemini kapsayacak İkinci Enerji Verimliliği Eylem Planı'nı açıklamayı planlıyoruz." ifadesini kullandı.

Yorumlar (0)
15
açık
Namaz Vakti 29 Mart 2024
İmsak 05:18
Güneş 06:45
Öğle 13:14
İkindi 16:45
Akşam 19:32
Yatsı 20:54
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13
GazetelerTümü